Georgië, een andere wereld

Hermine Tien

Het afscheid viel ons zwaar.... We rolden onze koffers de grens over, op weg naar een verse bus en een verse gids. Al na amper één week waren we zo verknocht geraakt aan Armenië en onze gids, dat Georgië -tweede land van de rondreis- op dat moment niet meer zo hoefde.

Tbilisi
Maar . . . . toen we de hoofdstad naderden, waren we om: Tbilisi, zó schilderachtig en trots gebouwd op hellingen aan de oevers van de rivier de Mtkvari. Tbilisi, een stad vol kerken, moskeeën, synagogen; smeltkroes van religies, culturen en bouwstijlen die haar geschiedenis vertellen. Multiculturele stad, mix van oost en west, wel Parijs van het Oosten genoemd. Romantische, oude gebouwen, vaak met oriëntaalse balkons, maar ook een mondaine, westerse flair en bijna futuristische bouwwerken, zoals de glazen Vredesbrug. Ook herinneringen aan de grandeur van het Russische Rijk en de typische Sovjetarchitectuur.

Georgisch-Orthodoxe dienst
Op zondag in Tbilisi een Georgisch-Orthodoxe dienst in de enorme Sameba-kathedraal, de grootste in het Kaukasische gebied, waarbij onze zintuigen geraakt werden: er was zoveel te zien, te horen, te ruiken: gewaden, iconen, gezang, wierook, kaarsen....

Kaukasus
We voelden ons klein en nederig bij de imposante bergtoppen van de Hoge Kaukasus (rond de 5000m) aan de grens met Rusland, bij ongerepte en woeste landschappen richting Azerbeidzjan. Waren ontroerd door eenzame kerken en verstilde kloosters, zoals Gelati, ooit een van de belangrijkste centra van onderwijs, cultuur en wetenschap en intussen werelderfgoed; of door vrouwen die in een dorpskerkje op een gewone maandagochtend zo ‘hemels’ zongen.

Zijderoute
Tbilisi en ook oude rotssteden zoals Uplistsikhe, waar zelfs de basiliek en het theater in de rotsen gebouwd zijn, waren belangrijke halteplaatsen op de legendarische Zijderoute, de handelsweg die van China richting Middellandse zee liep, waardoor culturen en religies elkaar ontmoetten en beïnvloedden. Zo was Georgië toen al een plek waar Europa en Azië samenkomen.

Gori
We overnachtten in Gori in een typisch Sovjethotel: ingericht in een jaren 50 -stijl, met nostalgische bedden à la tante Jo en zelf geborduurde lakens, en bij ‘t ontbijt tomatenketchup in plaats van aardbeienjam op wat als yoghurt bedoeld leek. Gori, geboortestad van Stalin, met een omstreden Stalin museum en zijn eigen treinstel.

Taal
Van het Georgisch -een ons volkomen vreemde taal- maakten we niet veel. Zoveel medeklinkers achter elkaar laten je tong erover breken: bijvoorbeeld Mtkvari (rivierbij Tbilisi) of Mtskheta (het religieuze hart van de Georgisch-Orthodoxe kerk).

Christendom en wijn
De voormalige Sovjetrepubliek Georgië is ook de eerste christelijke natie en al ca. 7000 jaar wijnland. Met het oog op de eucharistie en de toen vaak nog slechte kwaliteit van de wijn gingen kloosters zelf wijn verbouwen. In Kakheti, dé wijnregio van het land, proefden we bij een lunch in de tuin van een lokale wijnboer Georgische wijnen. Toen de gastvrije boer ons nog iets extra’s gunde, sputterden sommige reisgenoten eerst wat, maar zaten even later vrolijk aan zijn zelfgestookte, tongstrelende cognac. In de buurt van het pittoreske wijnstadje Sighnaghi ligt een vrouwenklooster waar de heilige Nino begraven is. Zij bracht het christelijk geloof naar Georgië en nog steeds worden veel meisjes naar haar genoemd.

Het goede leven
Hartelijke, gastvrije, temperamentvolle levensgenieters zijn ‘t, de Georgiërs: eten, drinken, dansen en zingen is voor hen symbool van het goede leven, niet los te zien van hun religie en geloof. De gulle, kleurige en smakelijke maaltijden waren dus altijd een feest, vaak mét Georgische dans en muziek. De rijke Georgische keuken gebruikt o.a. veel granaatappels en walnoten. Er wordt zelfs gezegd dat élke Georgische man -naast een paar andere plichten- een walnotenboom moet planten! Toppunt van verleiding is chatsjapoeri: een ovaal brood met gesmolten kaas in het midden. Wie geen chatsjapoeri geproefd heeft, is niet in Georgië geweest!

Erg toeristisch is het land nu nog niet, en misschien juist wel dankzij ‘een beetje Europa en een beetje Azië’ is het een bijzonder en eigenzinnig land dat ’t liefst zichzelf is.... Voor wie toe is aan een andere wereld en een ongewone reis:

Op naar Georgië!