Voorbeeldreis Armenië

Armenië is een bijzonder land. In de verhalen over dit land, maakt u kennis met het werk van apostelen waarover we niet zoveel lezen in de Bijbel. Volgens de overlevering reisden Bartholomeus en Thaddeus naar het gebied van het huidige Armenië en introduceerden hier het Christelijk geloof. Hoor ook het verhaal over Armenië als oudste christelijke natie ter wereld. In het jaar 301 werd het christendom de staatsgodsdienst, eerder dan in welk land ook. Reis mee en maak in tien dagen kennis met dit mooie en fascinerende land.

Tot op de dag van vandaag is zichtbaar en tastbaar dat Armenië de oudste christelijke natie ter wereld is. 94% van de bevolking hoort bij de Armeens-apostolische kerk. Dit geloof bepaalt de Armeense identiteit. Al in de vroege Middeleeuwen ontstond een rijk kloosterleven: kunstenaars, astronomen en theologen vonden er inspiratie en voedden zich met de rijke kennis die aanwezig was in de kloosterbibliotheken. Veel van deze kerken en kloosters, vaak nog in gebruik, bezoekt u tijdens deze reis.

Tegelijk zult u zich ook overweldigd voelen door het prachtige landschap: 90 procent van het land ligt op minimaal 1000 meter hoogte! Met op de toppen van de bergen de kloosters en kerken. Cultuur en natuur gaan hand in hand: vaak staan deze religieuze monumenten samen met hun omgeving op de UNESCO Werelderfgoedlijst.

De bevolking is trots op haar cultuur en identiteit en is uitermate gastvrij! Armeniërs zijn vriendelijk en gemoedelijk. Tijdens deze reis eet u bijvoorbeeld bij een familie thuis. U wordt koninklijk ontvangen, want voor Armeniërs is het van groot belang om uitgebreid en plezierig te tafelen en een goed gesprek te voeren. Proef van de vele gerechten met abrikozen — Armenië is het land van de abrikoos! — in zoete en hartige gerechten. Geniet van de heerlijk gekruide groentegerechten, zoals met geitenkaas gevulde aubergine of gevulde wijnbladeren. De ambachtelijke Armeense keuken zal u doen watertanden.

OVERNACHTINGEN
Jerevan: 2 nachten - Opera Suite hotel (of vergelijkbaar)
Goris: 2 nachten - Hotel Diana (of vergelijkbaar)
Dilijan: 1 nacht - Hotel Paradise (of vergelijkbaar)
Jerevan: 4 nachten - Opera Suite hotel (of vergelijkbaar)

Dagprogramma

Dag 1, maandag: op reis

Met een overstap vliegt u van Amsterdam naar Jerevan. Na een late aankomst volgt de transfer naar uw hotel in het centrum van de hoofdstad van Armenië.

Dag 2, dinsdag: ontdek de historische stad Jerevan en de Armeense genocide

U hebt ruim de tijd voor een typisch Armeense ontbijt. Vanwege de late aankomst begint uw ontdekking van Jerevan niet al te vroeg. Deze stad heeft een eeuwenlange geschiedenis, die teruggaat tot de 8e eeuw voor Christus. Mensen zijn er rustig en vriendelijk en u zult zich meteen op uw gemak voelen. U gaat naar het gezellige Plein van de Republiek, met de grote fontein waarvan het water beweegt en van kleur verandert op de maat van de muziek die ten gehore wordt gebracht.

Vervolgens naar het Cascade complex waarvandaan u naar het Victory Park wordt gebracht, dat een prachtig uitzicht biedt over de stad. ‘s Middags bezoekt u het indrukwekkende Genocidemuseum, ter herinnering aan de 1 tot 1,5 miljoen Armeniërs die werden gedood in de nadagen van het Ottomaanse rijk en de pogroms aan het einde van de 19e eeuw. Tijdens de rondleiding door het monument en museum, Tsitsernakaberd, krijgt u volop uitleg. Diner in een lokaal restaurant.

Dag 3, woensdag: Khor Virap aan de voet van de berg Ararat

Na het ontbijt rijdt u door de Araratvallei met de vele abrikozenboomgaarden naar het klooster van Khor Virap, aan de voet van de berg Ararat. Deze oude vulkaan van 5137 meter met zijn eeuwig besneeuwde toppen ligt op de grens van Armenië en Turkije. Vanuit de hoofdstad Jerevan en veel andere plaatsen heeft u steeds weer zicht op de twee toppen van de berg, die dan ook het nationale symbool zijn van het land. De berg is vooral bekend omdat de Ark van Noach er zou zijn gestrand na het zakken van de zondvloed. Hoewel de Ararat het symbool van Armenië is, ligt de berg in Turkije en vanwege de gesloten grens met dit land is de berg alleen maar te zien en niet te bezoeken…

Volgens de overlevering werd Gregorius de Verlichter dertien jaar in een put gevangen gehouden in Khor Virap. Nadat Gregorius de koning Koning Tiridates IV had genezen, bekeerde deze koning zich in 301 tot het christendom, dat daarmee staatsgodsdienst werd. Gregorius de Verlichter is de stichter en de patroonheilige van de Armeens-Apostolische kerk. In de 7e eeuw werd er op de plaats van de put een kerk gebouwd en in de eeuwen daarna het klooster. Bekijk de ondergrondse kerker waar Gregorius verbleef en geniet van het uitzicht op de imposante berg Ararat.

U vervolgt uw weg door een ruig bergachtig gebied en gaat (op zoek) naar het Noravank-klooster, dat in de 13e eeuw is gesticht. Dit prachtige complex ligt zo verborgen tussen de steile rotswanden, dat u het pas ziet als u er vlakbij bent. Een bijzondere gewaarwording! Aan het einde van de dag arriveert u in Goris. Dit stadje (22.000 inwoners) ligt tussen de groene heuvels met indrukwekkende, geelrode rotsformaties. Het heeft de mooiste architectuur van Armenië en is beroemd om de middeleeuwse rots woningen, die in de zachte rotsen zijn uitgehouwen. Diner en overnachting in Goris.

Dag 4, donderdag: grottendorp Khndzoresk

Na het ontbijt rijdt u door een ruig landschap naar het dorp Khndzoresk in het zuidoosten van Armenië. Dit grottendorp is meer dan 1000 jaar oud en bestaat uit zo’n 400 grotten die nog tot in de jaren 50 en 60 van de vorige eeuw werden bewoond. Een 160 meter lange en 63 meter hoge hangbrug over de kloof Khor Dzor verbindt dit oude grottendorp met de huidige dorpskern. De bewoners van het dorp hebben deze brug eigenhandig en zonder gebruik te maken van machines gebouwd! Voor de dorpsbewoners vormt de brug een symbool om de huizen van hun voorvaderen nooit te vergeten.

Na de lunch gaat u naar het Tatevklooster, dat op een plateau aan de rand van de diepe kloof van de rivier Vorotan staat. Dit versterkte klooster uit de 9e eeuw was dus altijd moeilijk te bereiken! Sinds 1910 overspant de langste kabelbaan ter wereld (5,7 km), de kloof. Met een snelheid van 37 km per uur brengt de baan u in 11 minuten van het dorp Halidzor naar het klooster. Er is alle tijd voor de bezichtiging van dit kloostercomplex met drie kerken, dat in de vroege Middeleeuwen het belangrijkste spirituele en educatieve centrum van Armenië was. Naast monniken waren er filosofen, schrijvers, kunstenaars en muzikanten die Tatev bezochten of er verbleven. Vanwege de ondergrondse tunnels zijn er tijdens aanvallen altijd veel mensenlevens en schatten gespaard gebleven. Diner en overnachting in Goris.

Dag 5, vrijdag: reizen over de Zijderoute

Na het ontbijt vertrek uit Goris. U reist over de Selimpas, die vroeger onderdeel was van de Zijderoute. Van de klassieke Oudheid tot de late Middeleeuwen was dit de belangrijkste (handels) verbinding Oost en West. U ziet er dan ook veel karavanserai, overnachtingsherbergen, voor de handelskaravanen en bezoekt de goed bewaarde Selim-karavanserai. Vanaf hier hebt u een fraai zicht op de omliggende bergen.

Onderweg stopt u ook bij Zorats Karer (of Karahunge), een verzameling van meer dan 200 basaltstenen. Het wordt ook wel het Armeense Stonehenge genoemd en is net zo spectaculair! Vervolgens door naar Noratus en de begraafplaats met een grote hoeveelheid khachkars voor een korte fotostop. Een khachkar is een Armeense kruissteen gedecoreerd met rozetten, vlechtwerk en verschillende motieven. Het zijn de stenen boeken van de Armeniërs, ze vertellen over het geloof, de cultuur, tradities, geschiedenis, literatuur en kunst. U rijdt verder naar het op 1900 meter hoogte gelegen Sevan meer, de parel van Armenië. Afhankelijk van de stand van de zon kleurt dit meer van diepblauw naar smaragdgroen. U bezoekt het hooggelegen Sevanavank klooster om van het uitzicht op het meer te genieten. Hierna rijdt u via door lange tunnel om aan te komen in Dilijan, ook wel het Zwitserland van Armenië genoemd. Hier overnacht u.

Dag 6, zaterdag 12 september: kuuroord Dilijan

U begint uw dag met een korte verkenning van dit groene deel van het Kaukasus-gebergte. Het gezellige stadje Dilijan was vroeger een kuuroord. Nu is het een geliefde plaats voor kunstenaars, schrijvers, filmers en musici. De hoofdstraat is bewaard gebleven als oud gedeelte met verschillende ambachtswerkplaatsen en enkele kleine winkeltjes. Optioneel kunt u een lokale kunstgalerie bezoeken. 

Hierna gaat het naar het dorpje Fioletovo, waar u zich in de 19e eeuw waant. Het is een dorp met onverharde wegen en huizen met houten balkons. De bevolking, een Molokaner-gemeenschap, bestaat grotendeels uit van oorsprong Russische christenen, die altijd geïsoleerd hebben geleefd. Hun gebruiken hebben veel weg van het Jodendom. Zij leven afgezonderd van de Armeense bevolking en worden ook wel vergeleken met de Amish. Na de wandeling bent u uitgenodigd bij mensen van deze gemeenschap thuis voor thee en huisgemaakte gerechtjes. Er is tijd voor ontmoeting en u kunt vragen stellen over hun manier van leven. Doorreis naar Jerevan voor het diner en de overnachting.

Dag 7, zondag: viering in het centrum van de Armeens-apostolische kerk

Na een goed ontbijt gaat u op weg naar Echmiadzin, de residentie van de patriarch van de Armeens-Apostolische kerk en dus hét centrum van de kerk. U bezoekt de Kathedraal van Echmiadzin, die vroeger de Heilige Moeder Godskerk heette. Deze kathedraal is in 618 gebouwd op de fundamenten van een kerk die tussen 301 en 303 door Gregorius de Verlichter is gesticht. De schatkamer ligt vol met voorwerpen uit de Armeense kerkgeschiedenis zoals de speer waarmee Jezus aan het kruis zou zijn doorstoken. Hier woont u een deel van de viering bij.

De lunch is in Echmiadzin en daarna keert u terug naar Jerevan. De rest van de dag is vrij om bijvoorbeeld Jerevan op eigen gelegenheid te ontdekken. Diner en overnachting in Jerevan.

Dag 8, maandag: liturgische en folkloristische muziek in het Geghardklooster

Na het ontbijt gaat u op pad naar het Geghardklooster, zo’n 40 kilometer ten zuidoosten van Jerevan. Met de bouw van dit kloostercomplex werd in de 7e eeuw begonnen en het heeft zo’n 5 eeuwen geduurd voordat het zijn huidige vorm kreeg. Ervaar hoe het omringende natuurlijke landschap, aan de ingang van de Boven-Azatvallei en het klooster, een geheel vormen! Het klooster en de vallei zijn dan ook in 2000 aan de UNESCO Werelderfgoedlijst toegevoegd. In dit klooster zou de speer waarmee Jezus aan het kruis zou zijn doorstoken enkele eeuwen bewaard zijn. De apostel Thaddeüs zou de speer uit het Heilige Land hebben meegenomen. Nu bevindt deze relikwie zich in de kathedraal van Echmiadzin.

In de bovengrot woont u een concert bij van een professioneel meerstemming kwintet dat liturgische en folkloristische muziek ten gehore brengt. De woorden zijn niet zozeer een reproductie van het Evangelie maar een vertolking van de gevoelens die het oproept. U komt op deze plaats oren en ogen tekort, want dit middeleeuwse klooster is een hoogtepunt van de Armeense architectuur en de zeer bijzondere akoestiek maakt dit bezoek compleet!

Op weg terug naar Jerevan bezoekt u plaatsje Garni, bekend om de Romeinse tempel en thermen. U bezichtigt kort de Romeinse tempel Garni. Vroeger werd beweerd dat het hier een tempel betreft uit de eerste eeuw die aan de zonnegod Mithras was gewijd. Maar na onlangs verrichtte opgravingen wordt vermoed dat het gaat om een in 175 opgericht mausoleum voor de Armeens-Romeinse koning Sohaemus.

Lunch bij een Armeense familie thuis waar u kunt zien hoe ze het Armeense brood ‘lavash’ bakken: plat en zacht brood van alleen water, bloem, zout en een beetje olijfolie. In jeeps rijdt u naar de Symphony of Stones, rotswanden met goed bewaard gebleven basaltkolommen, uitgesneden door de rivier de Goght. U kijkt uw ogen uit! Op de terugweg naar Jerevan wordt gestopt bij een lokale fruitmarkt, waar u een overvloed aan fruit en groente aantreft. 

Dag 9, dinsdag: Bouwkundig meesterwerk en Armeense kunst en cognac

Uw dag begint met een bezoek aan het Matenadaran museum met de grootste en meest unieke verzameling Armeense manuscripten. Vervolgens bekijkt u de ruïnes van de 7e-eeuwse Paleiskerk van Zvartnots, tevens Unesco erfgoed. De kerk werd in 939 verwoest door een aardbeving maar de ruïnes geven ons nog een goed beeld van dit zeldzame en grootse bouwwerk.

Op de terugweg naar Jerevan volgt een rondleiding door een destilleerderij waar de bekende Armeense cognac geproduceerd wordt. Uiteraard mag een proeverij niet ontbreken! De dag wordt afgesloten met een gezamenlijk afscheidsdiner. 

Dag 10, woensdag: terugreis Jerevan - Amsterdam (met overstap)

Een vroeg vertrek uit het hotel. Transfer naar de luchthaven voor de terugvlucht naar Amsterdam.